هر کدام از تاندون‌های موجود در بدن نقش مهمی را ایفا می‌کنند، تاندون آشیل یکی از مهم‌ترین و قوی‌ترین تاندون در بدن است که در بخش پایینی پا قرار دارد و نقش مهمی در حرکت و فعالیت‌های روزمره افراد ایفا می‌کند. آسیب‌های مرتبط با تاندون آشیل از جمله پارگی و پیچ خوردگی، مشکلات زیادی را برای بیماران به وجود می‌آورد و درمان آن همواره یکی از چالش‌های حوزه ارتوپدی بوده است. امروزه، استفاده از سلول‌های بنیادی به عنوان یکی از راهکارهای امیدبخش برای بهبود و ترمیم آسیب‌های تاندون آشیل مطرح شده است. در این مقاله، به بررسی پتانسیل ترمیم تاندون آشیل با سلول های بنیادی می‌پردازیم.
تاندون آشیل چیست؟
قبل از اینکه به بحث ترمیم تاندون آشیل با سلول های بنیادی بپردازیم، به توضیحی از این بابت که تاندون آشیل چیست؟ می‌پردازیم. تاندون‌ها طناب‌هایی از بافت قوی و انعطاف‌پذیر هستند که ماهیچه‌ها را به استخوان‌ها در سراسر بدن شما متصل می‌کنند. تاندون آشیل تاندونی است که در پشت پای شما درست بالای مچ پا قرار دارد و ماهیچه‌های ساق پا را به استخوان پاشنه متصل می‌کند. تاندون پاشنه نام پزشکی تاندون آشیل نیز است.
علل و نشانه‌های آسیب تاندون آشیل
به طور کلی نشانه‌های آسیب به تاندون آشیل بدین صورت است که احساس درد در پشت پاشنه پا یا پشت مچ پا هنگام دویدن یا راه رفتن خواهید داشت. با این حال از گزینه‌هایی که این مشکلات را به وجود می‌آورند می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
کوتاهی تاندون آشیل
این عارضه زمانی رخ می‌دهد که تاندون آشیل کوتاه باشد. در این حالت، فرد برای خم کردن و بالا بردن ساق پا باید تلاش بیشتری انجام دهد. این کوتاهی تاندون باعث می‌شود نتواند نیروی فشاری را به درستی انتقال دهد و معمولاً با راه رفتن روی پنجه پا سعی در جبران این مشکل دارد. از علائم شایع کوتاهی تاندون آشیل پا می‌توان به احساس درد در پا، لرزش مداوم پا و ایجاد مداوم میخچه در کف پا اشاره کرد.
التهاب تاندون آشیل
تاندون آشیل زمانی که در معرض فشار شدید و مداوم قرار بگیرد، دچار التهاب می‌شود. این التهاب در ناحیه بورس پشت پا بروز پیدا می‌کند و به این عارضه “بورسیت آشیل” گفته می‌شود. علائم التهاب تاندون آشیل عبارتند از:
- درد خفیف در بالای پاشنه پشت ساق پا یا
- احساس درد شدیدتر پس از دویدن طولانی مدت یا بالا رفتن از پله با سرعت زیاد
پارگی تاندون آشیل
پارگی تاندون آشیل زمانی رخ می‌دهد که طناب فیبری اتصال دهنده عضلات پشت ساق پا به پاشنه، بیش از حد کشیده شود. این پارگی می‌تواند به صورت کامل یا جزئی باشد. شرایطی مانند دویدن در سربالایی، پریدن یا تغییر سریع سرعت و جهت، می‌توانند باعث آسیب به تاندون آشیل شوند. در صورت بروز این مشکل، فرد صدای ترکیدن در پشت ساق پا و درد ناگهانی و شدید را احساس می‌کند. این وضعیت معمولاً باعث محدودیت در راه رفتن می‌شود. به طور کلی پارگی تاندون از علائمی به صورت درد و تورم در نزدیکی پاشنه پا، عدم توانایی خم کردن پا به سمت پایین، ناتوانی در ایستادن بر روی انگشتان پای آسیب‌دیده و عدم توانایی فشار آوردن بر روی پای آسیب‌دیده هنگام راه رفتن خود را نشان می‌دهد.
نحوه ترمیم تاندون آشیل با سلول های بنیادی
یکی از گزینه‌هایی که در پزشکی بسیار مورد توجه افراد قرار گرفته است، درمان ارتوپدی با سلول های بنیادی می‌باشد. این دسته از سلول‌ها با وجود ویژگی‌های منحصر بفرد خود به راحتی درمان ناشی از التهاب تاندون آشیل را بهبود می‌دهند.
سایت thrivemdclinic می‌گوید که سلول‌های بنیادی یک عامل ترمیم کننده فعال و چند توان در بدن شما هستند. به این همین دلیل برای درد و صدمات تاندون آشیل، سلول‌های بنیادی ممکن است این پتانسیل را داشته باشند که علت التهاب را هدف قرار دهند و بافت را دوباره رشد دهند. برای دسترسی به این دسته از سلول‌های بنیادی بافت خاصی از چربی و مغز استخوان را برداشت می‌کنند.
زمان بهبودی تاندون آشیل با سلول های بنیادی
به طور کلی زمان بهبودی برای ترمیم تاندون روتاتور کاف با سلول بنیادی با تاندون آشیل متفاوت است، این زمان به عوامل مختلفی بستگی دارد. پس از تزریق سلول‌های بنیادی برای درمان تاندون آشیل، بهبودی بیماران متفاوت است. اکثر بیماران طی یک یا دو روز پس از درمان، به فعالیت‌های روزانه خود بازمی‌گردند. همچنین، اکثر بیماران طی 4 تا 12 هفته، بهبود قابل توجهی در کاهش درد روزانه خود گزارش می‌کنند. با این حال، نتایج درمان برای هر بیمار متفاوت است.
مزایای درمان تاندون آشیل با سلول های بنیادی
هر کدام از درمان‌های منحصر به تاندون آشیل مزایای مختص به خود را دارند، با این حال با ورود سلول بنیادی به دنیای پزشکی بسیاری از توجه‌ها را به خود جلب کرده‌است. به طور مثال درمان دیستروفی عضلانی با سلول های بنیادی مزایایی دارد که دیگر درمان‌های دیستروفی عضلانی آنها را ندارد. به علاوه از مزایای ترمیم تاندون آشیل با سلول های بنیادی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
درمان سریع
ترمیم تاندون آشیل با سلول های بنیادی می‌تواند روند بهبودی تاندونیت آشیل را به طور قابل توجهی تسریع کند. این سلول‌ها با افزایش رشد سلول‌ها و عروق خونی جدید، بازسازی بافت‌های آسیب‌دیده را بهبود می‌بخشند. این شتاب بازگشت به فعالیت‌های عادی برای بیمارانی که مشتاق این موضوع هستند، بسیار مهم است. سلول‌های بنیادی با ترشح فاکتورهای رشد و سیتوکین‌ها، ترمیم و بازسازی بافت‌های آسیب‌دیده را تحریک می‌کنند. همچنین، آنها تشکیل رگ‌های خونی جدید را تقویت می‌کنند، جریان خون به تاندون آسیب‌دیده را بهبود می‌بخشند و موجب افزایش تحویل مواد مغذی و دفع مواد زائد می‌شوند.
کاهش درد و التهاب
یکی از مزایای اولیه سلول درمانی، توانایی آن در کاهش درد و التهاب است. سلول‌های بنیادی با آزادسازی سیتوکین‌های ضد التهابی، به کاهش درد و التهاب در ناحیه آسیب‌دیده کمک می‌کنند. این خاصیت به ویژه برای بیماران مبتلا به تاندونیت آشیل مفید است، زیرا التهاب عامل اصلی ناراحتی آنها است. سیتوکین‌های ضد التهابی آزاد شده توسط سلول‌های بنیادی، پاسخ ایمنی را تعدیل می‌کنند، تولید واسطه‌های پیش‌التهابی را کاهش داده و باعث رفع التهاب می‌شوند. به همین دلیل، بیماران اغلب کاهش قابل توجهی در درد را در مدت کوتاهی پس از درمان گزارش می‌کنند. این امر می‌تواند منجر به بهبود کیفیت زندگی و افزایش سطح فعالیت بیماران شود.
بازسازی بافت تاندون
درمان با سلول‌های بنیادی به بازسازی بافت تاندون آسیب‌دیده کمک می‌کند. هنگامی که سلول‌های بنیادی در ناحیه آسیب‌دیده تزریق می‌شوند، به سلول‌های تاندون تمایز یافته و جایگزین سلول‌های آسیب‌دیده می‌شوند. این فرآیند باعث بازیابی یکپارچگی ساختاری تاندون می‌شود. سلول‌های بنیادی به تنوسیت‌ها (سلول‌های تاندون) تمایز یافته و اجزای ماتریکس خارج‌سلولی مانند کلاژن را تولید می‌کنند. این مواد برای ساختار و عملکرد طبیعی تاندون ضروری هستند. نتیجه این فرآیند، بازسازی بافت قوی‌تر و انعطاف‌پذیرتر است که مزایای طولانی‌مدت را به همراه داشته و احتمال آسیب مجدد را کاهش می‌دهد.
روش کم تهاجمی
ترمیم تاندون آشیل با سلول های بنیادی یک روش کم‌تهاجمی است که برخلاف جراحی‌های سنتی، خطرات کمتری دارد. این روش معمولاً شامل تزریق ساده سلول‌های بنیادی به ناحیه آسیب‌دیده است که می‌تواند به صورت سرپایی انجام شود. این امر خطرات مرتبط با جراحی مانند عفونت و زمان بهبودی طولانی را به حداقل می‌رساند. تزریق سلول‌های بنیادی معمولاً با استفاده از سونوگرافی هدایت می‌شود تا از قرارگیری دقیق آنها در ناحیه آسیب‌دیده اطمینان حاصل شود. ممکن است از بی‌حسی موضعی برای به حداقل رساندن ناراحتی در طول عمل استفاده شود. در نتیجه، بیماران اغلب می‌توانند فعالیت‌های عادی خود را در مدت کوتاهی پس از درمان، با کمترین زمان استراحت و ناراحتی در مقایسه با مداخلات جراحی، از سر بگیرند.
کاهش خطر عوارض
بهبودی با سلول‌های بنیادی در مقایسه با مداخلات جراحی، خطر کمتری برای عوارض دارد. از آنجایی که در این روش از سلول‌های خود بیمار استفاده می‌شود، خطر رد یا واکنش‌های آلرژیک وجود ندارد. علاوه بر این، ماهیت کم‌تهاجمی درمان، احتمال عفونت و سایر عوارض پس از عمل را کاهش می‌دهد. درمان با سلول‌های بنیادی از خطرات مرتبط با بیهوشی عمومی و جراحی باز، مانند از دست دادن خون، جای زخم و زمان بهبودی طولانی‌مدت جلوگیری می‌کند. همچنین، استفاده از سلول‌های بنیادی (از بدن خود بیمار) سازگاری را تضمین می‌کند و خطر واکنش‌های نامطلوب را به حداقل می‌رساند. در مجموع، این ویژگی‌ها باعث افزایش راحتی و امنیت بیمار در طول درمان می‌شود.
چه کسانی کاندیدای مناسبی برای این روش هستند؟
با وجود مزایایی که برای ترمیم تاندون آشیل با سلول های بنیادی گفته شد، این درمان کاندیدای مخصوص به خود را دارد که این دسته از افراد با انتخاب سلول بنیادی نتیجه مطلوب‌تری خواهند داشت.
- بیماران مبتلا به تاندونیت آشیل: سلول‌های بنیادی می‌توانند به کاهش درد و التهاب در این بیماران کمک کنند و روند ترمیم بافت را تسریع بخشند.
- افراد دارای پارگی یا آسیب تاندون آشیل: درمان با سلول‌های بنیادی می‌تواند باعث بازسازی و ترمیم بافت تاندون آسیب‌دیده شود.
- افراد دارای تاندون آشیل تخریب شده به دلیل بیماری‌ها مانند دیابت: سلول‌های بنیادی قادرند به احیای ساختار و عملکرد طبیعی تاندون کمک کنند.
- ورزشکاران با آسیب‌های مکرر تاندون آشیل: درمان با سلول‌های بنیادی می‌تواند باعث بهبود مقاومت و انعطاف‌پذیری تاندون شود و از آسیب مجدد پیشگیری کند.
مقایسه با سایر روش های درمان
| ویژگی | درمان با سلول‌های بنیادی | درمان جراحی | درمان دارویی |
| تهاجمی بودن | کم تهاجمی | بسیار تهاجمی | غیر تهاجمی |
| خطرات جانبی | خطر کم (عفونت، خونریزی) | خطر بالا | خطر متوسط |
| استفاده از سلول‌های خود بیمار | بله | خیر | خیر |
| تحریک بازسازی بافت | بله | محدود | خیر |
| بهبود عملکرد و قدرت تاندون | بله | محدود | محدود |
| زمان بازگشت به فعالیت‌های روزمره | کوتاه مدت | بلند مدت | متوسط |
این جدول نشان می‌دهد که درمان با سلول‌های بنیادی در مقایسه با سایر روش‌ها، مزایای چشمگیری از جمله کم‌تهاجمی بودن، خطر کمتر عوارض و بهبود طولانی‌مدت عملکرد تاندون را دارد.
ترمیم تاندون آشیل با سلول های بنیادی در مرکز بایوژن
در مرکز بایوژن، فناوری پیشرفته ما می‌تواند ترمیم تاندون آشیل با سلول های بنیادی کمک کند. با استفاده از سلول‌های بنیادی، می‌توانیم روند ترمیم و بهبودی این تاندون را شتاب ببخشیم. فرآیند درمان ما مبتنی بر استفاده از سلول‌های بنیادی غنی‌شده است که قابلیت تبدیل به انواع مختلف سلول‌ها را دارند. این سلول‌ها در محل آسیب تاندون آشیل کاشته می‌شوند و با تکثیر و تمایز به سلول‌های سازنده بافت همبند، روند ترمیم و بازسازی این تاندون را تسریع می‌بخشند. با درمان سلول‌های بنیادی در مرکز بایوژن، می‌توانید به سرعت به فعالیت‌های ورزشی و روزمره خود بازگردید. این فناوری نوین، درد و التهاب ناشی از آسیب تاندون آشیل را به حداقل رسانده و بازیابی عملکرد طبیعی پا را تضمین می‌کند.
منابع: