مراحل کامل نحوه تزریق سلول‌های بنیادی

تزریق سلول‌های بنیادی به عنوان یک روش درمانی نوین، به معنای استفاده از سلول‌های بنیادی برای ترمیم و بازسازی بافت‌های آسیب‌دیده و درمان بیماری‌های مختلف است. این روش به دلیل توانایی سلول‌های بنیادی در تبدیل به انواع مختلف سلول‌ها و ترمیم بافت‌ها، به عنوان یک راهکار امیدوارکننده در علم پزشکی شناخته می‌شود. اهمیت تزریق سلول‌های بنیادی در درمان بیماری‌های مختلف و ترمیم بافت‌های آسیب‌دیده به وضوح قابل مشاهده است. این روش می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی بیماران مبتلا به بیماری‌های مزمن، آسیب‌های جدی و اختلالات ژنتیکی کمک کند. با توجه به پیشرفت‌های علمی و تحقیقاتی در این زمینه، تزریق سلول‌های بنیادی به عنوان یک گزینه درمانی موثر و ایمن در نظر گرفته می‌شود. در این مقاله، به بررسی نحوه تزریق سلول های بنیادی، مراحل آماده‌سازی، انجام تزریق و فرآیند بهبودی خواهیم پرداخت تا خوانندگان با این روش درمانی و کاربردهای آن آشنا شوند.

آماده‌سازی برای تزریق سلول های بنیادی

از اقدامات مهمی که کلینیک فوق تخصصی سلول های بنیادی بایوژن برای درمان بیماری‌ها انجام می‌دهد، تزریق سلول‌های بنیادی می‌باشد. از این رو آماده‌سازی بیمار از بخش مهم نحوه تزریق سلول های بنیادی به شمار می‌آید. این مرحله نه تنها به بهبود نتایج درمان کمک می‌کند، بلکه خطرات و عوارض جانبی را نیز کاهش می‌دهد.

• انتخاب بیمار مناسب: یک ارزیابی پزشکی کامل سنگ بنای آمادگی برای درمان سلول‌های بنیادی است. مشخص کردن خطرات بالقوه یا موارد منع مصرفی که ممکن است بر ایمنی یا اثربخشی درمان تأثیر بگذارد، بسیار لازم و ضروری است. در ابتدا باید معیارهای انتخاب بیمار مناسب را در نظر گرفت.  این شامل توضیح مراحل، مزایا، خطرات و عوارض جانبی احتمالی است. بیمار باید به طور کامل در مورد آنچه که انتظار می‌رود، آگاه شود.
• آماده‌سازی سلول‌ها: با وجود کاربرد سلول های بنیادی، هر کدام از این سلول‌ها برای درمان بیماری خاصی مورد استفاده هستند. از طرفی این دسته از سلول‌ها از منابعی همچون خون بند ناف، مغز استخوان و چربی قابل برداشت هستند. عمل برداشت سلول‌های بنیادی معمولا تحت بی حسی موضعی انجام می‌شود.
• آماده‌سازی بیمار:  در قدم آخر از نحوه تزریق سلول های بنیادی به آماده‌سازی بیمار تعلق دارد. ارزیابی قبل از درمان شامل مجموعه‌ای از آزمایش‌ها و ارزیابی‌ها است که برای ایجاد یک برنامه درمانی ایمن و مؤثر ضروری است.

سایت biorestorehealth معتقد به این است برای ارزیابی شیمی خون و عملکرد سیستم ایمنی بیمار و تشخیص هر گونه شرایط زمینه‌ای نیاز به آزمایش خون می‌باشد. برای ارزیابی بیشتر سلامت بافت و میزان هر گونه بیماری یا آسیب باید ام آر آی و سی تی اسکن انجام داد. در آخر نیز ارزیابی‌های عملکردی برای درمان با سلول‌های بنیادی معمولاً شامل تست‌هایی مانند اندازه‌گیری دامنه حرکت (ROM) است که میزان محدودیت‌های حرکتی مفاصل را ارزیابی می‌کند و تست قدرت برای ارزیابی قدرت گروه عضلانی را نیز نباید فراموش کرد. این ارزیابی‌ها در تعیین اثربخشی درمان برای شرایط خاص مانند مشکلات مفصلی یا اسکلتی عضلانی بسیار مهم هستند.

روش‌های تزریق سلول های بنیادی

بعد از آماده‌سازی بیمار و سلول نوبت به تزریق سلول‌ها می‌رسد، این مرحله در درمان بیماری های مغز و اعصاب با سلول های بنیادی یا هر درمان به واسطه این نوع از سلول‌ها بسیار حائز اهمیت است و عامل موفقیت نحوه تزریق سلول های بنیادی محسوب می‌شود. به همین دلیل از مراحل پیوند سلول های بنیادی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

1. تجویز داخل وریدی

تجویز داخل وریدی تزریق IV سلول‌های بنیادی به وریدهای خون است. یک قطره از مانیتول برای افزایش حجم خون در سیستم عصبی مرکزی بدن انسان در خون بیمار تزریق می‌شود. به طوری که تعداد زیادی از سلول‌‌ها می‌توانند به منطقه مورد نظر برسند. داروهای IV فقط توسط متخصص مراقبت‌های بهداشتی واجد شرایط تجویز می‌شود. این روش معمولاً 20-30 دقیقه طول می‌کشد.

2. تزریق داخل نخاعی

اگر به دنبال نحوه تزریق سلول های بنیادی برای شرایط ایده‌آل عصب هستید، باید تزریق داخل نخاعی را انتخاب کنید. بنابر گفته سایت medacess این روش شامل تزریق سلول‌های بنیادی به طور مستقیم به سوراخ کمری یا کانال نخاعی در پشت سد خونی مغزی است. این تزریق به سلول‌ها کمک می‌کند تا به مغز و نخاع برسند. این روش در شرایط استریل در اتاقی با تهویه مطبوع انجام می‌شود. عمل داخل نخاعی معمولاً حدود 30 دقیقه طول می‌کشد.

3. تزریق عضلانی

در این روش، سلول‌های بنیادی مستقیماً به عضله بدن تزریق می‌شوند. تزریق عضلانی بسیار ایمن است و نیازی به بیهوشی ندارد ولی برای هر بیماری مورد تایید نیستند.

سایت  medacess می‌گوید که این روش بیشتر زمانی استفاده می‌شود که نیاز به مقدار کمی از سلول‌های بنیادی برای تزریق وجود داشته باشد. محل های ایده آل برای تزریق سلول‌های بنیادی مزانشیمی زانو و ران می‌باشد. پس از تزریق، سلول‌های بنیادی به ناحیه مورد نظر می‌رسند و روند ترمیم و جوان سازی را آغاز می‌کنند.

4. تزریق داخل شریانی از طریق کاتتر

در این فرآیند، سلول‌های بنیادی مستقیماً از طریق کاتتر نازک به داخل شریان تزریق می‌شوند. کاتتر به سمت قسمت آسیب دیده هدایت می‌شود تا از حداکثر تعداد تحویل سلول با استفاده از تصویربرداری اشعه ایکس اطمینان حاصل شود. این نوع تجویز عمدتاً برای اندام‌های عروقی مختلف مانند قلب، کلیه یا پانکراس استفاده می‌شود.

5. تزریق سلول‌های رتروبولبار

در تزریق سلول‌های رتروبولبار یک بی‌حس کننده موضعی در ناحیه پشت کره چشم به نام فضای رتروبولبار تزریق می‌شود. مقدار متمرکزی از سلول‌های بنیادی در ناحیه مورد نظر برای حداکثر خروجی تزریق می‌شود. این فرآیند عمدتا برای درمان انواع اختلالات مزمن چشم مانند دژنراسیون ماکولا، گلوکوم و غیره استفاده می‌شود.

علاوه بر تزریق سلول‌های رتروبولبار از تزریق داخل زجاجیه سلول‌ها نیز استفاده می‌شود. در این فرآیند، سلول‌های بنیادی مستقیماً به زجاجیه (ماده ژله مانند پر شده در چشم انسان) در نزدیکی شبکیه در پشت چشم تزریق می‌شوند. تزریق داخل زجاجیه (IVI) انقلابی در زمینه چشم پزشکی ایجاد کرده است.

مراحل انجام تزریق سلول های بنیادی

همانطور که گفته شد اطلاع از نحوه تزریق سلول های بنیادی باعث شده تا این روش به عنوان یک روش درمانی پیشرفته، به طور فزاینده‌ای در درمان بیماری‌های مختلف و ترمیم بافت‌های آسیب‌دیده مورد استفاده قرار بگیرد. حال که به پاسخ، پرسش تزریق سلول های بنیادی چگونه انجام می شود؟ دست یافتید، نوبت به مراحل انجام تزریق سلول‌های بنیادی می‌رسد که به شرح زیر هستند.

1. در ابتدا پزشکان از بی‌حسی موضعی استفاده می‌کنند. دو نوع بی‌حسی روپیواکائین و لیدوکائین وجود دارد که روپیواکائین کمترین اثرات مضر را بر روی جمعیت سلول‌های بنیادی مزانشیمی دارد، در حالی که به نظر می‌رسد لیدوکائین بیشترین تأثیر را بر روی زنده ماندن سلول‌های بنیادی دارد.
2. محل دقیق تزریق بنابر مشکلی که شخص دارد توسط پزشک تعیین می‌شود. از این رو باید آزمایش‌های مربوط به یافتن بهترین محل تزریق انجام شود.
3. تزریق نیز به دو صورت موضعی و غیرموضعی قابل انجام است. مدت زمان تزریق نیز به انتخاب هر یک از روش‌ها بستگی دارد.

مراقبت‌های بعد از تزریق سلول های بنیادی

اطلاع از مراقبت‌های قبل از تزریق سلول بنیادی نیز از بخش‌های مهم نحوه تزریق سلول های بنیادی می‌باشد، چرا که دوره نقاهت و کاهش عوارض به دست این مراقبت‌ها صورت می‌گیرد.

1. بدین صورت که به مدت یک تا دو روز به ناحیه آسیب دیده استراحت دهید و پس از اعلام آمادگی پزشک برای شروع فیزیوتراپی آماده شوید.
2. در صورت تورم یا التهاب در محل تزریق، به هیچ وجه از کمپرس سرد استفاده نکنید، زیرا سلول‌های بنیادی، نسبت به کاهش دما به شدت حساس هستند.
3. مصرف غذاهای مغذی و متعادل می‌تواند به بهبود سریع‌تر کمک کند. از مصرف غذاهای فرآوری شده و چرب خودداری کنید.
4. در آخر نیز از تماس با افراد بیمار و محیط‌های شلوغ خودداری کنید تا خطر عفونت کاهش یابد.

سخن پایانی

در پایان، تزریق سلول‌های بنیادی یک فرآیند پیچیده و حساس است که نیاز به دقت و تخصص دارد. از مرحله آماده‌سازی بیمار تا فرآیند تزریق و مراقبت‌های پس از آن، هر مرحله باید با توجه به نیازهای خاص بیمار و نوع درمان انجام شود. این روش درمانی به عنوان یک گزینه نوین در پزشکی، پتانسیل بالایی برای بهبود کیفیت زندگی بیماران مبتلا به بیماری‌های مختلف دارد. با پیشرفت‌های علمی و تکنولوژیکی، امید به درمان‌های مؤثرتر و ایمن‌تر با استفاده از سلول‌های بنیادی روز به روز افزایش می‌یابد. مهم است که بیماران قبل از نحوه تزریق سلول های بنیادی، اطلاعات کافی را از پزشکان خود دریافت کنند و تمامی جوانب درمان را در نظر بگیرند.

منبع: +++