درمان بیماری های مغز و اعصاب با سلول های بنیادی
بیماری‌های نورودژنراتیو همچون آلزایمر، پارکینسون، ام اس و … سالانه میلیون‌ها نفر در سراسر دنیا را تحت تاثیر قرار می‌دهند. این بیماری‌ها اغلب با تخریب تدریجی سلول‌های عصبی همراه هستند و تأثیرات عمیقی بر کیفیت زندگی افراد و خانواده‌های آن‌ها دارند و تاکنون درمان قطعی برای آن‌ها پیدا نشده‌است. به همین دلیل با تحقیقات گسترده نقش سلول های بنیادی در درمان بیماری های عصبی به عنوان درمانی تاثیرگذار برای بیماری‌های مغز و اعصاب شناخته شده‌است. این دسته از سلول‌ها به دلیل تکثیر و تمایز به سلول‌های مختلف عصبی پتانسیل بالایی در ترمیم بافت‌های آسیب دیده مغز دارند. این روش در کشور بسیار شناخته شده نیست ولی مزایای به خصوصی نسبت به دیگر روش‌ها دارد. در این مقاله قصد داریم تا در مورد درمان بیماری های مغز و اعصاب با سلول های بنیادی بپردازیم، پس تا انتها همراه ما در سایت بایوژن همراه باشید.
سلول‌های بنیادی چیست؟
به گفته سایت سازمان بهداشت جهانی بیش از 3 میلیارد نفر در سراسر جهان با یک بیماری عصبی زندگی می‌کنند. ده بیماری عصبی که در سال 2021 منجر به از دست دادن سلامتی شدند عبارتند از سکته مغزی، انسفالوپاتی نوزادی (آسیب مغزی)، میگرن، زوال عقل، نوروپاتی دیابتی (آسیب عصبی)، مننژیت، صرع، عوارض عصبی ناشی از زایمان زودرس، اختلال طیف اوتیسم و سیستم عصبی و سرطان ها هستند. با این حال سلول‌ها و بافت‌های انسانی برای پیوند می‌توانند جان انسان‌ها را نجات دهند یا عملکردهای اساسی را بازیابی کنند، پس درمان با سلول بنیادی می‌تواند یک گزینه مناسب برای این جمعیت در دنیا باشد.
برای اینکه نقش سلول های بنیادی در درمان اختلالات عصبی را به خوبی بدانید، بهتر است تا تعریفی از سلول بنیادی را داشته باشیم. بنابر ویژگی که سلول‌های بنیادی یا Stem Cells دارند، این سلول‌ها برای درمان آسیب های مغزی مورد استفاده قرار می‌گیرند. این دسته از سلول‌ها می‌توانند تکثیر شوند و قابلیت تبدیل شدن به دیگر سلول‌ها را دارند. همین ویژگی باعث شده تا بسیاری از محققین به این باور برسند که جوان سازی مغز با سلول های بنیادی قابل انجام است. نقش سلول های بنیادی در درمان بیماری های عصبی بسیار پررنگ است.
انواع بیماری های عصبی قابل درمان با سلول های بنیادی
سلول‌های بنیادی یک جهش نوین در حوزه پزشکی محسوب می‌شوند و با استفاده از روش‌های بیولوژیک توانسته‌اند عوارض درمانی این سری از بیماری‌ها را کاهش بدهند. همین عامل سبب می‌شود تا سرعت رشد بیماری نیز کاهش پیدا کند. این سری از سلول درمانی مغز به دلیل پیشرفته بودنشان با فناوری نوین فرآوری می‌شوند و تاکنون عارضه خاصی برای آن گزارش نشده است. انواع مختلفی از سلول‌های بنیادی وجود دارد که متناسب با بیماری‌های عصبی کاربرد دارند. انواع بیماری‌های عصبی قابل درمان با سلول‌های بنیادی عبارتند از:
- فلج مغزی
- بیماری آلزایمر
- اسکلروز چندگانه
- بیماری پارکینسون
- سکته
- ضربه مغزی
- افسردگی
- سکته مغزی
- جوان سازی مغز
طبق گفته سایت drugs، نوعی بیماری عصبی که کودکان را به خود درگیر کرده لوکودیستروفی متاکروماتیک نامیده می‌شود. از Lenmeldy برای بهبودی این نوع بیماری استفاده می‌کنند که با کمک به بدن در ساخت آنزیم ARSA برای کمک به توقف پیشرفت MLD عمل می‌کند، این کار را با استفاده از سلول‌های بنیادی خود بیمار انجام می‌دهند.
مراحل درمان مغز و اعصاب با سلول های بنیادی
غلبه بر بیماری‌های سیستم عصبی به دلیل حساس بودن از اهمیت بالایی برخوردار است. همانند مراحلی که درمان ارتوپدی با سلول های بنیادی دارد، درمان بیماری‌های مغز و اعصاب به واسطه سلول بنیادی نیز مراحل منحصر بفرد خود را دارد. از این مراحل می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
1. مشورت با پزشک
2. استخراج سلول بنیادی
استخراج Stem Cells برای درمان بیماری‌های عصبی فرآیندی پیچیده و چند مرحله‌ای است و از روش‌های مختلفی مانند بیوپسی و آسپیراسیون استفاده می‌شود. سلول‌های بنیادی مزانشیمی از مغز، استخوان، چربی و خون بند ناف قابل استخراج هستند و به دلیل تکثیر با سرعت بالا در درمان پارکینسون و برخی از سکته‌های مغزی استفاده می‌شود. سلول‌های بنیادی پرتوان القایی یا ipsc از سلول‌های بالغ بدن مانند پوست استخراج می‌شوند.
3. تکثیر سلول‌ها
سلول‌های استخراج شده در محیط منحصر بفردی که حاوی مواد مغذی، فاکتورهای رشد و سایر ترکیبات ضروری برای رشد و تکثیر سلول‌ها است، نگهداری می‌شوند تا به سلول‌های عصبی تبدیل و تکثیر شوند.
4. آماده‌سازی برای پیوند
سلول‌ها بعد از تکثیر، آماده پیوند می‌شوند. این نوع سلول‌ها معمولا به صورت تزریقی یا جراحی به ناحیه آسیب دیده پیوند زده می‌شوند.
5. مراقبت‌های بعد از پیوند
آخرین مرحله از درمان بیماری های عصبی با سلول های بنیادی، مراقبت‌های لازمه می‌باشد. به دلیل حساسیت بالای این پیوند، مراقبت به همان اندازه عمل حائز اهمیت است و باید طبق دستورات پزشک مربوطه تمامی دستورات را انجام داد.
مزایای درمان مغز و اعصاب با سلول های بنیادی
همانطور که گفته شد درمان بیماری های مغز و اعصاب با سلول های بنیادی که در کلینیک‌های محدودی همچون کلینیک فوق تخصصی بایوژن انجام می‌شود، به عنوان یک گزینه امیدوارکننده برای درمان بیماری‌ها و اختلالات عصبی ظهور یافته است. با این حال سوالی که برای برخی از افراد رخ می‌دهد این است که این درمان با سلول‌های بنیادی در بیماری‌های سیستم عصبی مرکزی یا مواردی به این شکل چه نکات مثبتی دارند؟
افزایش نوروژنز
پزشکان مرتبط با حوزه درمانی بیماری‌های مغز و اعصاب با تحقیقات خود متوجه شده‌اند که در بسیاری از جانوران نورون‌ها توسط سلول‌های بنیادی عصبی تولید می‌شوند، این فرآیند عصب زایی نیز نام دارد. همین عامل باعث شده تا با سلول بنیادی این عملکرد در بدن افزایش پیدا کند.
بازسازی بافت‌های آسیب دیده
توانایی سلول های بنیادی در درمان بیماری های سیستم عصبی در زمینه بازسازی بافت‌های آسیب دیده نیز نفوذ پیدا کرده‌است. سلول‌های عصبی که از بین می‌روند، توسط سلول بنیادی جایگزین می‌شوند. همین عامل باعث شده تا به مراتب بافت‌هایی از مغز که آسیب دیده و سبب بیماری در بدن شده، بازسازی شوند.
درمان بیماری‌های دژنراتیو
دژنراتیو به نوعی بیماری اطلاق می‌شود که بافت‌ها در طول زمان از بین می‌روند، این سری از بیماری‌ها در بخش سیستم عصبی بدن نیز نفوذ کرده‌اند و افراد زیادی به آن‌ها درگیر شده‌اند. با کمک از درمان بیماری های مغز و اعصاب با سلول های بنیادی این سری از بیماری‌ها نیز درمان شده‌اند.
جلوگیری از پیشرفت بیماری
برخی از داروها مانند کاربیدوپا و لوودپا که شما برای بیماری خود استفاده می‌کنید، تا حدودی از شدت درد شما را کاهش می‌دهند ولی سلول های بنیادی عصبی علاوه بر این مورد از پیشرفت بیماری نیز جلوگیری می‌کنند.
به نقل از سایت journals سلول‌های بنیادی مزانشیمی پیوندی انسانی توانایی جذب سلول‌های میزبان و تسهیل نوروژنز و ترمیم بافت‌ها را نیز سرعت می‌بخشند.
درمان بیماری های مغز و اعصاب
در کلینیک تخصصی بایوژن
بیشتر از صدها بیماری در دنیا وجود دارند که توسط سلول‌های بنیادی قابل درمان هستند، نقش درمانی سلول های بنیادی در بیماری های عصبی به عنوان بروزترین خدمات پزشکی شناخته می‌شود. از طرفی کلینیک‌های کمی در کشور وجود دارند که این سری از خدمات را ارائه می‌دهند، پس انتخاب کلینیک معتبری که با توجه به کاربرد سلول های بنیادی در حوزه مغز و اعصاب بتواند بیماری‌های عصبی را درمان کند به یکی از دغدغه‌های افراد تبدیل شده است. بایوژن مجموعه‌ای است که با وجود کادر مجرب خود این اطمینان را به افراد داده که می‌تواند درمان با سلول های بنیادی مزانشیمی در اختلالات مغز و اعصاب و دیگر بیماری‌های عصبی را با کم‌ترین عوارض برای افراد انجام می‌دهد.
سوالات متداول
درمان با سلول‌های بنیادی هر روزه در حال پیشرفت می‌باشد، با این حال مانند هر روش درمانی دیگر احتمال ایجاد عوارض جانبی وجود دارد. برای رفع این مشکل شما می‌توانید با کمک از کلینیک معتبر همچون بایوژن این سری از موارد را به حداقل برسانید.
میزان اثربخشی سلول‌های بنیادی به عوامل مختلفی بستگی دارد. با این حال تحقیقات انجام شده ثابت کرده که با کمک از این روش بسیاری از بیماران توانسته‌اند به مشکلات خود غلبه کنند.
- خطر ایجاد عوارض‌های جبران ناپذیر، هزینه‌های بالا و عدم موفقیت پیوند در برخی از بیماران از سری مشکلات سلول بنیادی است که افراد را برای انتخاب این روش دچار تردید کرده‌است. با این حال بایوژن این اطمینان را به بیماران خود می‌دهد که با کمک آزمایشات مربوطه این چالش‌ها برای فردی رخ ندهد.
نوع بیماری، نوع سلول بنیادی، میزان سلول مورد استفاده، روش تزریق، تکنولوژی مورد استفاده، هزینه‌های جانبی، مدت زمان پاسخ بیمار به درمان و … از مواردی است که هزینه رفع بیماری‌های عصبی با سلول‌های بنیادی به آن بستگی دارد.
مدت زمان لازم برای مشاهده نتایج به وضعیت بیمار بستگی دارد ولی برخی از بیماران ممکن است پس از چند هفته یا چند ماه بهبود را احساس کنند.
