بیماری اماس یکی از اختلالات جدی سیستم عصبی مرکزی است که به دلیل تخریب میلین در مغز و نخاع ایجاد میشود. این بیماری معمولاً در اوایل بلوغ و تا اواسط زندگی افراد به ظهور میرسد و تأثیر عمیقی بر کیفیت زندگی بیماران میگذارد. اخیراً، استفاده از سلولهای بنیادی به عنوان یک گزینه درمانی امیدوارکننده در درمان اماس مورد توجه قرار گرفته است. تحقیقات نشان میدهد که سلولهای بنیادی میتوانند به ترمیم بافت آسیب دیده و بهبود عملکردهای عصبی کمک کنند. در این مقاله قصد داریم تا علائم ام اس و درمان آن با سلول بنیادی را مورد بررسی قرار دهیم.
علائم ام اس چیست؟
تشخیص بیماری ام اس تنها با شناسایی علائم آن امکان پذیر میشود، درک این علائم اولیه میتواند به تشخیص سریعتر و درمان مؤثرتر این بیماری کمک کند. به همین دلیل در اولین قدم متخصصان در مرکز تخصصی سلول های بنیادی بایوژن علائم این بیماری را مورد بررسی قرار میدهند. از علائم اولیه ام اس میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
علائم ام اس خاموش
در اماس خاموش فرد علائم بارزی را تجربه نمیکند و علائم بیماری اماس خاموش بدین صورت است که فرد ابتدا خستگی، درد، تاری دید، ضعف، بیحسی، گزگز کردن دست و پا را تجربه میکند. با این حال با وجود مشکلات تعادلی افراد برای درمان ام اس با سلول بنیادی به بایوژن مراجعه میکنند.
علائم ام اس خفیف
اماس خفیف به طور معمول کنترل پذیر است ولی با این حال این نوع اماس علائمی را به همراه دارد. از این علائم میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
- سرگیجه خفیف
- کاهش تمرکز
- اختلالات بینایی
- کاهش حافظه کوتاه مدت
علائم ام اس شدید
بیماریهایی بسیاری باعث آسیب به مفاصل و عضلات بدن میشود، به همین دلیل درمان روماتولوژی با سلول های بنیادی جزو انتخاب افرادی است که به این دسته از بیماریها دچار شدهاند. اماس شدید درجه آخر این بیماری است که همانند روماتولوژي باعث ضعف عضلانی میشود. علائم ام اس بدخیم عبارتند از:
- دردهای شدید و مزمن
- ناتوانی در راه رفتن
- اختلالات شدید بینایی
- ناتوانی در جویدن و بلع غذا
علائم ام اس در زنان
زنان بیشتر از مردان در معرض اماس هستند، علائم عضلانی ام اس در زنان و مردان تقریبا مشابه هم میباشند و به صورت اختلال مثانه، تاری دید، ضعف عضلات، مشکلات جنسی و خستگی در بدن ظاهر میشوند.
علائم ام اس در مردان
مردان مبتلا به اماس اغلب با علائمی مانند سرگیجه، خواب رفتگی اندامها، اختلالات جنسی (کاهش میل، اختلال نعوظ و مشکل در ارگاسم) و همچنین خستگی مزمن روبهرو میشوند. تشخیص زودهنگام این علائم میتواند به مدیریت بهتر بیماری کمک کند.
علائم ام اس در جوانی
اماس نشانههای خود را از سن جوانی آغاز میکند، این علائم برای همهی افراد یکسان نیست ولی به طور کلی عبارتند از:
- اختلالات بینایی (تاری دید، دوبینی، درد چشم)
- مشکلات حرکتی (ضعف عضلانی، سفتی اندامها)
- اختلالات تعادلی (سرگیجه، عدم هماهنگی)
- خستگی شدید و مزمن
- گزگز، خوابرفتگی یا بیحسی دست و پا
- اختلالات شناختی (مشکلات حافظه، تمرکز و تصمیمگیری)
علائم ام اس در کودکان
اماس در کودکان کمتر از بزرگسالان اتفاق میافتد، علائم ام اس در کودکان به صورت درد در ناحیه صورت، ضعف در حرکات، کاهش حافظه، تغییرات خلقوخو و افسردگی بروز میکند.
علائم ام اس در چشم
برخی از علائم چشمی ام اس در زنان و مردان مانند تاری دید در یک چشم، دوبینی، درد چشم و حساسیت به نور میتوانند از نشانههای بیماری اماس باشند. این مشکلات زمانی ایجاد میشوند که اماس به عصب بینایی یا بخشهای دیگر چشم آسیب میزند. این علائم در لیست علائم ام اس خوشخیم قرار دارند.
مقایسه علائم اماس در زنان و مردان
علامت | زنان | مردان |
خستگی | شایعتر و شدیدتر | کمتر شایع |
نقص حسی | متنوعتر | کمتر شایع |
ضعف عضلانی | شایعتر | شایعتر |
اختلالات حرکتی | بیشتر در مراحل پیشرفته | ممکن است کمتر شایع باشد |
مشکلات بینایی | شایعتر | کمتر شایع |
اختلالات شناختی | ممکن است شایعتر باشد. | ممکن است کمتر دیده شود |
درمان اماس با سلول بنیادی
درمان اماس با سلول بنیادی اتولوگ (سلولهای گرفتهشده از خود بیمار) در بایوژن به عنوان یک روش نوین در حال تحقیق است. این روش با هدف کاهش التهاب و محافظت از میلین (پوشش عصبی) سعی در کنترل پیشرفت بیماری و بهبود علائم دارد. سلولهای بنیادی بیمار پس از جمعآوری و فرآوری، به بدن او بازگردانده میشوند تا با ترمیم آسیبهای سیستم عصبی مرکزی، به کاهش شدت حملات بیماری کمک کنند. مطالعات اولیه نشاندهندهی پتانسیل این روش در تعدیل فعالیت بیماری است، هر چند تحقیقات بیشتری برای تأیید اثربخشی و ایمنی آن مورد نیاز است.
کلام آخر
اماس به عنوان یک بیماری خودایمنی پیشرونده، چالشهای بالینی قابل توجهی را برای بیماران و سیستمهای درمانی ایجاد میکند. علائم ام اس، از اختلالات حرکتی و بینایی تا خستگی و مشکلات شناختی، کیفیت زندگی افراد را تحت تأثیر قرار میدهد. اگر چه درمانهای فعلی مانند داروهای تعدیلکننده سیستم ایمنی و فیزیوتراپی تا حدی میتوانند پیشرفت بیماری را کند کنند، اما نیاز به روشهای درمانی مؤثرتر و بازسازیکننده همچنان احساس میشود. در این زمینه، سلولهای بنیادی با قابلیت خودترمیمی و تمایز به سلولهای مختلف عصبی، امیدهای تازهای برای درمان اماس ایجاد کردهاند.
منابع: