سلولهای بنیادی نقش حیاتی در پزشکی بازساختی و مهندسی بافت ایفا میکنند. این سلولها به دو دسته اصلی سلولهای بنیادی جنینی و سلولهای بنیادی بالغ تقسیم میشوند. هر کدام از این دستهها ویژگیهای منحصر به فرد و متفاوتی دارند که باید در استفاده درمانی از آنها در نظر گرفته شود. سلولهای بنیادی جنینی از مراحل اولیه جنینی به دست میآیند و توانایی تمایز به انواع مختلف سلولهای بدن را دارند. در مقابل، سلولهای بنیادی بالغ از بافتهای مختلف بدن افراد بالغ جداسازی میشوند و قدرت تمایزی محدودتری نسبت به سلولهای جنینی دارند. در این مقاله در سایت بایوژن سعی خواهیم کرد تا تفاوت سلول های بنیادی جنینی و بالغ را به طور کامل بررسی کنیم.
مقایسه سلول های بنیادی جنینی و بالغ
همانطورکه میدانید سلولهای بنیادی به انواع مختلفی همچون جنینی و بالغ تقسیم میشوند، سلول های بنیادی جنینی یا بالغ هر کدام توانایی ویژهای دارند که همین نکات مثبت باعث شده تا در درمان بسیاری از بیماریها موفقیت آمیز باشند. با این حال از تفاوت سلول های بنیادی جنینی و بالغ میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
اخلاق زیستی
اخلاق زیستی اولین تفاوت سلول های بنیادی بالغ با نوع جنینی است، اخلاق زیستی مجموعهای از رفتارها یا اصول اخلاقی است که تحقیقات در زیست شناسی و پزشکی را هدایت میکند. این مورد برای سلولهای بنیادی جنینی همواره مورد بحث بوده، چرا که برای به دست آوردن این نوع سلولها نیاز به از بین بردن جنینهای تخمک گذاری در کودکان نارس است. با این حال برای سلولهای بالغ نیازی به از بین بردن جنینی نیست.
پسزدگی
سلولهای بنیادی بالغ و جنینی یکی از سلولهای پرکاربرد در مرکز تخصصی سلول های بنیادی بایوژن میباشند. پس زدگی از مشکلات بسیاری از عملهای پیوندی میباشد، این مورد در پیوند سلولهای بنیادی جنینی پزشکان را دچار چالش کرده، زیرا احتمال ناسازگاری آنتی ژن این سلولها با فرد وجود دارد. با این حال احتمال پس زدگی در سلولهای بنیادی بالغ بسیار کم است، چرا که از این دسته از سلولها برای مداوای خود فرد استفاده میشود و پس از تزریق سیستم ایمنی بدن سلولهای بنیادی بالغ را به عنوان عامل بیگانه نمیشناسد.
تمایز
طبق گفته سایت sciencedirect، سلولهای بنیادی جنینی فقط در جنین یافت میشوند. آنها میتوانند به انواع سلولهایی که انسان را میسازند متمایز شوند. در حالی که سلولهای بنیادی بالغ در کودکان و بزرگسالان وجود دارند. آنها فقط میتوانند به تعداد محدودی از انواع سلول متمایز شوند.
ناهماهنگی
با این وجود که سلولهای بنیادی جنینی در درمان بسیاری از بیماریها ایفای نقش کردهاند، سلولهای بنیادی بالغ در بخش درمان ارتوپدی با سلول های بنیادی کاربرد دارند. مورد بعدی که به دنبال بررسی آن میرویم، ناهماهنگی این دو نوع سلول است. ناهماهنگی سلولهای بنیادی جنینی و بالغ به عدم هماهنگی و تنظیم صحیح رفتار این سلولها در طی فرایند تمایز و تکامل اشاره دارد. به طور مثال بین بافت قلب و بافت ترمیم شده سلولهای جنینی ناهماهنگی وجود دارد و در این حالت، این دسته از سلولها با بافتهای قلب همخوانی ندارند و به سلولهای قلبی تبدیل میشوند. این مشکل در سلولهای بنیادی بالغ رویت نشده است.
قدرت تكثیر
بخش مهمی که در تفاوت سلول های بنیادی جنینی و بالغ بسیار حائز اهمیت است، قدرت تکثیر این دو نوع سلول میباشد. به طور کلی این سلولهای بنیادی بالغ به تعداد کم در اکثر بافتهای بالغ مانند مغز استخوان یا چربی یافت میشوند. در مقایسه با سلولهای بنیادی جنینی، سلولهای بنیادی بالغ توانایی محدودتری برای ایجاد سلولهای مختلف بدن دارند.
قدرت پُرتوانی
توان سلولی میزان توانایی یک سلول برای تبدیل شدن به سلولهای دیگر میباشد. در این موضوع نیز سلولهای بنیادی بالغ و جنینی نیز با یکدیگر تفاوت دارند، بدین صورت که سلولهای بنیادی جنینی قدرت پرتوانی بیشتری نسبت به سلولهای بنیادی بالغ دارند. از طرفی به دلیل فراوانی نسبی سلولهای بنیادی جنینی جداسازی آن نیز راحتتر است.
کلام پایانی
در این مقاله سعی شد تا تفاوت سلول های بنیادی جنینی و بالغ به طور کامل مورد بررسی قرار گیرد. در مجموع، سلولهای بنیادی بالغ و جنینی به رغم برخی شباهتها، تفاوتهای آشکاری با یکدیگر دارند. سلولهای بنیادی جنینی دارای توانایی تمایزپذیری بیشتر و قدرت تکثیر بالاتری نسبت به سلولهای بنیادی بالغ هستند. با این حال، استفاده از سلولهای بنیادی جنینی در درمان بیماریها همچنان با چالشهای اخلاقی و قانونی روبرو است. درحالیکه سلولهای بنیادی بالغ، به دلیل منشأ خودشان، فاقد این چالشها هستند و استفاده از آنها در درمانهای سلولی رو به افزایش است.
منبع: +